Dị ứng mỹ phẩm ở mặt – Dấu hiệu nhận biết?
Da mặt là vùng da mỏng và có độ nhạy cảm hơn so với những vùng da khác. Do đó da mặt có khả năng dị ứng cao với các loại mỹ phẩm như sữa rửa mặt, kem chống nắng, phấn nền, son môi, kem dưỡng, serum,… Các thành phần trong các sản phẩm này có thể khiến da bị kích ứng, gây nổi mụn, sẩn ngứa, khô da, bong tróc và phát ban.
Nếu không được khắc phục và xử lý đúng cách, tổn thương ở vùng da mặt có thể lan tỏa trên diện rộng, gây viêm sâu và để lại thâm sẹo. Hơn nữa dị ứng ở da mặt còn ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ da, tăng nguy cơ lão hóa và hình thành nếp nhăn.
Da mặt bị dị ứng mỹ phẩm thường có hình thái tổn thương đa dạng, bao gồm:
Viêm da dị ứng: Là tình trạng dị ứng diễn ra trên phạm vị rộng như má, trán, cằm, đặc trưng bởi các mảng da màu hồng có kích thước lớn, kèm theo tình trạng ngứa và sự xuất hiện các mụn nước nhỏ.
Chàm tiếp xúc/ Viêm da tiếp xúc: Có triệu chứng tương tự viêm da dị ứng nhưng phạm vi ảnh hưởng nhỏ hơn, thường chỉ xảy ra ở những vùng da có tiếp xúc với sản phẩm gây dị ứng.
Mụn trứng cá: Mụn trứng cá là dạng tổn thương thường gặp nhất của dị ứng da mặt. Tình trạng này xảy ra khi mỹ phẩm làm bít tắc lỗ chân lông khiến nang lông ứ đọng bã nhờn và sưng viêm.
Nổi mề đay: Nổi mề đay ở mặt do dị ứng mỹ phẩm đặc trưng bởi các sẩn phù, nổi cộm và có ranh giới rõ ràng so với những vùng da xung quanh. Tổn thương da do mề đay ít gây đau nhưng thường gây ngứa âm ỉ đến dữ dội.
Da khô: Trong trường hợp dùng các sản phẩm chứa hoạt chất làm khô da như AHA, BHA, PHA, retinol, đất sét,… da có thể bị khô, bong tróc và đỏ ngứa.
Teo da và giãn mạch: Tình trạng này thường gặp ở những trường hợp sử dụng mỹ phẩm chứa corticoid khiến da mỏng, teo và giãn mao mạch ở lớp trung bì.
Nguyên nhân khiến da mặt bị dị ứng mỹ phẩm
Da mặt thường nhạy cảm hơn những vùng da khác. Vì vậy sử dụng mỹ phẩm không thích hợp, chứa hoạt chất hóa học, hương liệu, chất bảo quản… có thể khiến da bị kích thích và nổi mẩn đỏ.
Theo các chuyên gia Da liễu, dị ứng mỹ phẩm ở mặt có thể xảy ra do những nguyên nhân sau:
Sản phẩm chứa các thành phần dễ gây kích ứng: Sử dụng sản phẩm có chứa chất bảo quản, nước hoa, acid nồng độ cao và dầu khoáng có thể khiến lỗ chân lông bị bít tắc, gây viêm và nổi mụn.
Mỹ phẩm chứa corticoid (kem trộn): Corticoid là hoạt chất chống viêm và ức chế miễn dịch được dùng để điều trị các bệnh da liễu. Tuy nhiên một số cơ sở kinh doanh sử dụng hoạt chất này vào các sản phẩm dưỡng da nhằm giúp da giảm mụn và trắng nhanh. Việc lạm dụng corticoid trong thời gian dài có thể khiến da mỏng, giãn mao mạch và suy giảm sức đề kháng.
Sử dụng đồng thời nhiều loại mỹ phẩm: Chăm sóc da mặt thường bao gồm nhiều bước như làm sạch, dưỡng da và chống nắng. Tùy vào loại da và điều kiện thời tiết mà bạn cần lựa chọn sản phẩm có kết cấu phù hợp. Nếu dùng nhiều lớp mỹ phẩm có kết cấu dày và đặc, da có thể bị bí, gây viêm và dị ứng.
Để lớp trang điểm quá lâu: Các sản phẩm trang điểm thường không thẩm thấu vào bên trong da. Vì vậy nếu để lớp trang điểm quá 8 giờ đồng hồ, nang lông có thể bị tắc nghẽn, khiến da nổi sẩn và ngứa ngáy.
Ngoài ra dị ứng mỹ phẩm ở da mặt còn có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như:
Da mặt quá nhạy cảm
Có tiền sử bị chàm da mặt, viêm da cơ địa và thường xuyên nổi mề đay mẩn ngứa
Không vệ sinh dụng cụ trang điểm thường xuyên
Không làm sạch tay trước khi thoa kem dưỡng
Dùng sản phẩm quá hạn sử dụng
Bảo quản mỹ phẩm không đúng cách khiến sản phẩm hư hại và gây kích ứng da
Không vệ sinh da sạch trước khi thoa kem dưỡng hoặc trang điểm
Lựa chọn sản phẩm không phù hợp với loại da
Sử dụng mỹ phẩm không đúng trình tự
Bị dị ứng mỹ phẩm ở mặt phải làm sao?
Dị ứng da mặt không chỉ gây ngứa, đau rát và khó chịu mà còn ảnh hưởng đến ngoại hình và gây tâm lý tự ti, e ngại khi giao tiếp. Bên cạnh đó, tình trạng này kéo dài còn để lại thâm sẹo, tăng nguy cơ sạm nám và lão hóa da.
Vì vậy ngay khi nhận thấy da mặt xuất hiện các triệu chứng dị ứng, bạn nên áp dụng các biện pháp cải thiện trong thời gian sớm nhất.
1. Thay đổi sản phẩm chăm sóc da
Khi da bị dị ứng, bạn nên tìm hiểu sản phẩm gây kích ứng và loại bỏ ra khỏi quy trình dưỡng da. Bên cạnh đó nên thay đổi các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm chứa nhiều chì, cồn, xà phòng và có độ pH cao. Bởi trong thời gian này làn da thường suy yếu, nhạy cảm và dễ bùng phát triệu chứng khi có các yếu tố kích thích.
Thay vào đó bạn nên đơn giản hóa quy trình dưỡng da bằng các sản phẩm nhẹ dịu như:
Tối giản quy trình dưỡng da, bao gồm các bước cơ bản: Làm sạch – Dưỡng ẩm – Chống nắng (ban ngày) và Làm sạch – Dưỡng ẩm (ban đêm).
Nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm làm sạch da không chứa cồn hay xà phòng, có độ pH 5 – 6, dịu nhẹ và chứa một số thành phần giúp phục hồi da.
Khi da bị dị ứng, nên lựa chọn kem dưỡng ẩm có kết cấu mỏng nhẹ và chứa các thành phần lành tính như vitamin E, Glycerin, Niacinamide, vitamin B5, Acid hyaluronic,…
Trong thời gian này, bạn cần chống nắng cho da hằng ngày để giảm thiểu nguy cơ hình thành sẹo sau điều trị. Nên chọn các sản phẩm chống nắng vật lý, có kết lỏng và dễ thấm để giảm nguy cơ bít tắc lỗ chân lông.
Ngoài ra, bạn cũng có thể trao đổi với bác sĩ Da liễu để được tư vấn về các sản phẩm dưỡng da phù hợp.
2. Ngưng trang điểm trong thời gian điều trị
Các sản phẩm trang điểm có thể khiến da bị bít tắc và kích ứng. Do đó trong thời gian dị ứng, bạn nên ngưng trang điểm để da mặt được thông thoáng và nhanh hồi phục. Tiếp tục trang điểm trong thời gian này có thể khiến da bị bít tắc, gây viêm nặng, tụ mủ và hình thành sẹo lõm.
Bên cạnh đó, cần kiểm tra hạn sử dụng của các sản phẩm trang điểm và vệ sinh cọ, bông, mút tán,… để loại bỏ vi khuẩn và nấm mốc.
3. Sử dụng thuốc Tây y khi cần thiết
Thông thường các trường hợp da mặt bị dị ứng mỹ phẩm có thể thuyên giảm sau khoảng 1 – 3 ngày chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên nếu da bị viêm và ngứa nhiều, bạn có thể tìm gặp dược sĩ để được chỉ định một số loại thuốc sau:
Kem bôi chứa corticoid: Thuốc bôi corticoid (Dermovat, Eumovate, Flucinar,…) thường được chỉ định trong trường hợp dị ứng mỹ phẩm gây viêm da tiếp xúc. Tuy nhiên chỉ nên sử dụng nhóm thuốc này trong thời gian ngắn để tránh gây mỏng và teo da.
Thuốc kháng histamine H1: Với những trường hợp tổn thương da xảy ra trên diện rộng và gây ngứa nhiều, có thể dùng các loại thuốc kháng histamine H1 như Clorpheniramin, Promethazin, Diphenhydramin,… Nhóm thuốc này giúp làm giảm ngứa và mề đay nhanh chóng nhưng thường gây buồn ngủ trong thời gian sử dụng.
Vitamin C: Để tăng cường sức đề kháng cho da, bạn có thể dùng phối hợp với các viên uống bổ sung vitamin C. Ngoài khả năng nâng cao miễn dịch, vitamin C còn thúc đẩy da sản sinh collagen, giúp mờ thâm và rút ngắn thời gian hồi phục.
Bị dị ứng mỹ phẩm nên đắp mặt nạ gì?
Sau khi điều trị, da có thể bị thâm sẹo, sạm và mỏng yếu. Để hỗ trợ quá trình hồi phục, giảm thâm và làm đều màu da, bạn có thể tận dụng các nguyên liệu thiên nhiên như mật ong, nha đam, sữa chua, yến mạch,… để làm mặt da dưỡng da.
1. Mặt nạ nha đam và mật ong giảm dị ứng da mặt
Nha đam và mật ong đều có tác dụng dưỡng ẩm và làm dịu da nhanh. Ngoài ra với hàm lượng nước, chất chống oxy hóa và khoáng chất dồi dào, mặt nạ này còn giúp tổn thương da nhanh lành và làm mờ thâm, giảm sẹo.
Cách thực hiện:
Chuẩn bị 1 ít gel nha đam tươi và 1 thìa cà phê mật ong
Trộn đều mật ong với nha đam
Vệ sinh da mặt với sữa rửa mặt và thoa hỗn hợp lên da
Để trong khoảng 15 phút rồi rửa lại với nước
Sau đó dưỡng da như bình thường
2. Cải hiện dị ứng mỹ phẩm ở mặt với mặt nạ sữa chua
Ngoài ra, bạn cũng có thể giảm viêm da, ngứa và sẹo với mặt nạ sữa chua. Sữa chua là nguyên liệu lành tính, có tác dụng dưỡng ẩm và phục hồi màng bảo vệ da. Bên cạnh đó, nguyên liệu này còn chứa axit latic có tác dụng làm sạch tế bào chết, loại bỏ dầu thừa, cân bằng độ pH và thúc đẩy tốc độ hồi phục của da.
Thực hiện:
Rửa sạch mặt, sau đó thoa trực tiếp sữa chua lên da mặt
Hoặc có thể kết hợp sữa chua với dâu tây, cà chua, khoai tây,…
Để mặt nạ trên da trong 15 phút rồi rửa lại với nước sạch
3. Mặt nạ kết hợp bột yến mạch và sữa tươi
Với những trường hợp ngứa ngáy kéo dài do quá mẫn cảm với kháng thể, bạn có thể dùng mặt nạ bột yến mạch và sữa tươi. Yến mạch chứa hoạt chất avenanthramide có tác dụng chống viêm và thúc đẩy hồi phục da nhanh chóng. Kết hợp nguyên liệu này với sữa tươi có thể giảm tình trạng mẫn cảm của da sau khi bị dị ứng, đồng thời giúp da khỏe và đều màu.
Cách thực hiện:
Chuẩn bị 2 thìa cà phê bột yến mạch và 1 ít sữa không đường
Trộn đều 2 nguyên liệu trên và đợi trong khoảng 15 phút cho yến mạch mềm hoàn toàn
Rửa sạch mặt và thoa hỗn hợp lên da
Để trong khoảng 15 phút và rửa lại với nước ấm
Dị ứng mỹ phẩm ở mặt – Khi nào nên gặp bác sĩ?
Phần lớn các trường hợp dị ứng mỹ phẩm đều thuyên giảm chỉ sau 3 – 5 ngày điều trị. Tuy nhiên với những trường hợp dị ứng do nhiễm corticoid, da giảm sức đề kháng và có hiện tượng giãn mao mạch, bạn cần thăm khám để được áp dụng các biện pháp điều trị chuyên sâu.
Vì vậy nên tìm gặp bác sĩ nếu nhận thấy các triệu chứng sau đây:
Da mỏng, yếu và nổi mụn, sẩn đỏ ồ ạt
Xuất hiện các mao mạch ở bề mặt da
Da hình thành nhiều nếp nhăn
Vùng da tổn thương viêm nặng, tụ mủ và lở loét
Tình trạng không có cải thiện sau khoảng 3 ngày điều trị tại nhà
Dị ứng mỹ phẩm ở da mặt có thể giảm nhanh sau khi được điều trị và chăm sóc. Tuy nhiên trong những trường hợp dị ứng nặng, bạn nên tìm gặp bác sĩ Da liễu để được thăm khám và tư vấn các biện pháp điều trị phù hợp. Bên cạnh đó để phòng ngừa dị ứng tái phát, cần thận trọng khi chọn mua và sử dụng các sản phẩm chăm sóc, bảo vệ da và trang điểm.