--- Bài mới hơn ---
Trả Lời Phỏng Vấn Qua Điện Thoại Ưu Điểm Và Khuyết Điểm Của Phỏng Vấn Chuyên Sâu Các Phương Pháp Thu Thập Dữ Liệu 4 Dạng Câu Hỏi Phỏng Vấn Hiệu Quả Hướng Dẫn Phỏng Vấn Xin Việc Bằng Tiếng Anh
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
Môc lôc
MỞ ĐẦU……………………………………………………………………………………. 1
NỘI DUNG………………………………………………………………………………… 2
I. Phỏng vấn trên báo mạng điện tử………………………………………………….2
1. Khái niệm phỏng vấn………………………………………………………………….2
2. Phỏng vấn trên báo mạng…………………………………………………………….3
3. Các hình thức phỏng vấn trực tuyến trên báo mạng………………………..4
a. Giao lưu trực tuyến……………………………………………………………….4
b. Bàn tròn trực tuyến……………………………………………………………….5
c. Tạo đàm trực tuyến………………………………………………………………..5
d. Đối thoại trực tuyến………………………………………………………………6
e. Giải đáp trực tuyến………………………………………………………………..7
II. Đặc điểm của thể loại phỏng vấn………………………………………………….8
1. Thể hiện tính dân chủ của báo chí…………………………………………………8
2. Trực tiếp, khách quan, chân thực………………………………………………….9
3. Thể hiện tính sinh động, hấp dẫn………………………………………………..10
4. Thông tin trong thể loại phỏng vấn do người trả lời hoàn toàn chịu
trách nhiệm………………………………………………………………………………….11
5. Đặc điểm của bài phỏng vấn trên báo mạng điện tử………………………11
III. Cách thức tổ chức…………………………………………………………………….12
1. Lập đề cương……………………………………………………………………………12
2. Viết lời mời gọi (giới thiệu vấn đề phỏng vấn)……………………………..13
3. Tổ chức buổi trực tuyến…………………………………………………………….13
a. Thành phần tham gia…………………………………………………………..13
b. Tiến hành phỏng vấn……………………………………………………………14
PHỎNG VẤN……………………………………………………………………………. 15
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
1
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
NỘI DUNG
I. Phỏng vấn trên báo mạng điện tử
1. Khái niệm phỏng vấn
Theo nghĩa rộng thì phỏng vấn là sự giao tiếp bằng ngôn ngữ giữa con
người với nhau để thu nhận thông tin và sản xuất ra những tri thức mới nhằm
mục đích đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội.
Còn theo nghĩa hẹp thì tùy theo góc độ tiếp cận mà người ta đưa ra
những định nghĩa khác nhau về phỏng vấn. Tuy nhiên, bởi chính những góc
độ tiếp cận mà tác giả lựa chọn đã vô tình tự hạn chế sự phát triển của khái
niệm phỏng vấn dù là dưới góc độ một thể loại hay một phương thức khai
thác thông tin.
Trong cuốn “Cách viết một bài báo”, các nhà báo nước ngoài cho rằng:
“Phỏng vấn là một hình thức đối thoại trong đó nhà báo nêu câu hỏi và người
được phỏng vấn trả lời. Mục đích của bài phỏng vấn là đem lại cho bạn đọc
những thông tin và lý lẽ về một vấn đề thời sự do một nhân vật am hiểu, có
thẩm quyền cung cấp”. Xong trong thực tiễn hoạt động báo chí, sự nở rộ của
các hình thức phỏng vấn, đặc biệt là trên loại hình báo mạng điện tử đã cho
thấy định nghĩa như vây là chưa đầy đủ.
Hay như các nhà báo T.S. Giooc và B.Sumanta trong cuốn “Cách viết
tin” thì lại cho rằng “Một cuộc phỏng vấn báo chí là phương pháp để thu thập
tin tức từ một người nào đó có cương vị nắm được thông tin. Phỏng vấn
không phải là một cuộc nói chuyện hay đối thoại”. Khi nhắc đến phỏng vấn
người ta thường nhìn nhận nó trên hai phương diện : như là một thể loại và
như một phương thức để thu nhận thông tin. Định nghĩa đã vô tình trở nên
phiến diện khi chỉ đề cập đến phỏng vấn như một hình thức để khai thác
thông tin mà không xét đến mối quan hệ biện chứng với các mặt khác.
2
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
2. Phỏng vấn trên báo mạng
Báo mạng điện tử là một loại hình báo chí còn khá non trẻ trên thế giới
cũng như ở Việt Nam. Thế nhưng với sự hỗ trợ của một công cụ kết nối
không biên giới và tích hợp đa phương tiện – Internet, báo mạng điện tử đã
nhanh chóng tỏ ra chiếm ưu thế so với các loại hình báo chí cổ điển như: báo
in, phát thanh hay truyền hình.
Những tiện ích mà internet mang lại đã thay đổi về cơ bản cách thức tiếp
nhận thông tin của công chúng đồng thời tạo ra một môi trường báo chí mới
để các thể loại báo chí tiếp tục sinh sôi và phát triển.
Phỏng vấn, với tư cách là một thể loại báo chí lâu đời khi bắt gặp môi
trường ấy đã thực sự bén duyên và sinh sôi, phát triển. Ta có thể dễ dàng nhận
thấy sự bùng nổ về số lượng cũng như chất lượng của các hình thức phỏng
vấn trên báo mạng trong những năm vừa qua. Hàng loạt các bài phỏng vấn
chất lượng liên tục được đăng tải dưới nhiều hình thức. Và dù là phỏng vấn
trực tuyến, bàn tròn trực tuyến hay giải đáp trực tuyến… đều thu hút sự tham
gia của một số lượng công chúng đông đảo chưa từng có.
Đồng thời, với sự xuất hiện của những bài phỏng vấn này một thói quen
tốt đẹp đã được hình thành. Đó là sự tham gia trực tiếp, dân chủ và hết sức
cần thiết của đông đảo công chúng vào môi trường báo chí. Điều này một mặt
giúp nâng cao nhận thức và dần nâng tầm thành ý thức của công chúng đối
với báo chí. Mặt khác sẽ tạo ra một môi trường tác nghiệp lý tưởng và đầy
sống động cho các phòng viên.
Báo mạng Việt Nam mặc dù vẫn còn đang trong quá trình tìm kiếm sự
ổn định và tiếp tục phát triển nhưng cũng đã cho thấy những tiềm năng đầy
hứa hẹn để các thể loại báo chí phát triển.
3
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
3. Các hình thức phỏng vấn trực tuyến trên báo mạng
Với tư cách một thể loại báo chí, phỏng vấn trên báo mạng cũng tồn tại
các dạng bài phỏng vấn thông thường hay xuất hiện trên báo in, phát thanh và
truyền hình. Ở đây chỉ xin chủ yếu đi sâu, làm rõ về các hình thức phỏng vấn
trực tuyến trên báo mạng điện tử.
a. Giao lưu trực tuyến
Đây là hình thức trao đổi thông tin về một vấn đề nào đó giữa độc giả
với những người khách được mời, được tổ chức trực tiếp thông qua mạng
Internet. Khách mời thường là những người nổi tiếng như ca sĩ, nghệ sĩ… đôi
khi khách mời cũng có thể là những quan chức cao cấp của nhà nước được
mời đến để giao lưu với công chúng về một vấn đề cụ thể.
Giao lưu với tư cách là một hình thức thông tin báo chí là sự tiếp xúc, trò
chuyện, trao đổi ý kiến giữa các đối tượng: nhà báo – khách mời và khách
mời- công chúng, tức là có sự tham gia từ nhiều phía. Tại những cuộc giao
lưu trực tuyến này, độc giả có thể trực tiếp gửi câu trả lời thông qua mạng
internet và cũng có thể nhận được câu trả lời ngay.
Người hỏi có thể đặt nhiều câu hỏi cùng một lúc, về nhiều khía cạnh
khác nhau của vấn đề. Bên cạnh đó, do không bị giới hạn về không gian nên
độc giả có thể đồng thời gửi kèm những tâm tư, suy nghĩ, tình cảm muốn chia
sẻ cùng với khách mời song song với các câu hỏi. Vì thế, giao lưu phần nào
đã tạo ra được sự bình đẳng giữa công chúng và khách mời.
Ở hình thức phỏng vấn này, vai trò của công chúng và khách mời là quan
trọng hơn cả. Chất lượng của cuộc phỏng vấn hoàn toàn phụ thuộc vào câu
hỏi và cách trả lời của khách mời. Phóng viên chỉ đóng vai trò như người dẫn
dắt câu chuyện và nêu câu hỏi của độc giả. Phóng viên thường kiêm luôn cả
vai trò biên tập để đánh máy và biên tập lại nội dung câu hỏi và câu trả lời
cho rõ ý, đúng chính tả, ngữ pháp và đảm bảo mọi thứ diễn ra “đúng luật”.
4
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
Chủ đề của các cuộc giao lưu giải trí thường mang tính văn hóa, giải trí.
Tuy nhiên, đôi khi hình thức này cũng được áp dụng để tổ chức những cuộc
trò chuyện giữa các nhân vật quan chức cao cấp với công chúng. Và những
cuộc trò chuyện như vậy thường mang tính chất chính trị, xã hội rõ ràng.
b. Bàn tròn trực tuyến
Đây thường là những cuộc phỏng vấn trực tiếp giữa phóng viên với một
hoặc nhiều nhân vật khách mời và có sự tham gia của công chúng trong quá
trình phỏng vấn.
Với hình thức này, phóng viên và khách mời đóng vai trò chủ đạo. Sự
tham gia của công chúng vào cuộc phỏng vấn là không nhiều. Họ vẫn có thể
gửi câu hỏi tham gia nhưng sẽ không được sử dụng nhiều. Các câu hỏi được
sử dụng chỉ đóng vai trò là tiền đề để bắt đầu buổi phỏng vấn hoặc đôi khi chỉ
là để kết thúc một đề tài và chuyển sang một đề tài khác.
Sự cập nhật của nội dung bài phỏng vấn không đòi hỏi cao như trong
hình thức giao lưu trực tuyến. Chính bởi thế nó thường lôi cuốn ít công chúng
tham gia hơn là thể loại giao lưu. Chỉ những ai thực sự quan tâm và có nhu
cầu trao đổi mới quan tâm để tham gia trực tiếp hình thức này.
Bàn tròn trực tuyến được thiết lập khi có những vấn đề bức xúc, cần sự
trao đổi qua lại để làm sáng tỏ hoặc có những vấn đề gây tranh cãi cần ý kiến
của nhiều giới khác nhau. Chính vì thế khách mời của các cuộc bàn tròn trực
tuyến trên phải là những người có uy tín, có thẩm quyền, trách nhiệm cao
trong xã hội, có khả năng nắm bắt, khái quát vấn đề, phân tích sâu, cụ thể một
hiện tượng xảy ra trong cuộc sống: Thủ tướng, Bộ trưởng, các nhà nghiên
cứu, chuyên gia…
c. Tạo đàm trực tuyến
Về cơ bản, tọa đàm trực tuyến có nhiều nét tương đồng với bàn tròn trực
tuyến. Khách mời của nó cũng phải là những chuyên gia, những người am
5
7
8
9
10
11
12
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
hỏi đồng thời dự đoán trước các tình huống trả lời và chuẩn bị các biện pháp
đối phó với những tình huống được đánh giá là bất thường.
2. Viết lời mời gọi (giới thiệu vấn đề phỏng vấn)
Giống như sapo trong vấn phỏng thông thường, nội dung của lời mời gọi
bao gồm: đề tài phỏng vấn, lý do tiến hành phỏng vấn, người trả lời phỏng
vấn, thời gian tiến hành phỏng vấn, ngoài ra trong lời mời gọi thường nêu
những nội dung hay những câu hỏi có tính chất gợi mở nhằm khuyến khích,
động viên người đọc đặt câu hỏi. Lời mời gọi thường được đưa lên báo từ 3- 4
ngày trước đó, đôi khi từ 1-2 ngày.
Trên báo mạng điện tử, bên cạnh đề tài và các nhân vật khác mời thì đây
là một trong những khâu quan trọng có tính chất quyết định tới sự thành công
của một buổi phỏng vấn trực tiếp. Cách chúng ta đặt vấn đề có hay, có hấp
dẫn thì mới cuốn hút được sự quan tâm của độc giả. Một lời kêu gọi thành
công phải được nhìn nhận dựa vào ba yếu tố: đúng, trúng và hay.
3. Tổ chức buổi trực tuyến
a. Thành phần tham gia
– Người dẫn: đóng vai trò quan trọng, thường xuất hiện trong bàn tròn
trực tuyến, cũng có thể trong giao lưu trực tuyến…Trong đa số các trường
hợp, người dẫn thường kiêm luôn kỹ thuật viên để đánh máy câu trả lời và
chuyển nội dung cho người biên tập cao hơn xử lý, lựa chọn.
– Những người tham gia khác: nhận câu hỏi, đánh máy câu trả lời, chụp
ảnh, biên tập viên, ghi hình…
– Khách mời: thường là những người nổi tiếng hoặc tiếng nói có trọng
lượng. Trong tất cả các hình thức phỏng vấn thì khách mời luôn là trung tâm.
Sự tham gia của họ đóng góp rất nhiều vào sự thành bại của buổi trực tuyến.
13
14
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
PHỎNG VẤN
Đối tượng: bạn Lê Văn Sơn, sinh viên trường CĐ Tài nguyên và Môi trường
Hà Nội.
Địa chỉ: Hoằng Phong, Hoằng Hóa, Thanh Hóa.
SĐT: 0976575345
CMTND: 172768499
Đề tài:
Sơn “rác” và dự án vì cộng đồng
Ngay sau khi nhận được giải thưởng 2000 USD cho dự án “Rác với
sức khỏe” từ cuộc thi “Mầm nhân ái I”, Lê Văn Sơn cùng các thành viên
trong nhóm Nhiệt huyết của mình đã ngay lập tức bắt tay vào thực hiện.
Gặp lại Sơn trong một buổi chiều mùa đông, khi cậu vừa trở về từ bãi rác
Nam Sơn, chúng tôi đã có một cuộc trò chuyện cởi mở về dự án vì cộng
đồng mà cậu đang thực hiện. Lem luốc và mệt mỏi nhưng trên môi Sơn
“rác” luôn nở những nụ cười.
Vì đâu mà bạn có cái tên Sơn “rác” ?
Khi đăng ký dự án “Rác vì sức khỏe” trên trang web vicongdong.vn
mình đã lấy nick là Sơn rác.Chắc vì thế mà bạn bè và những người quan tâm
đến dự án cứ gọi vậy cho tiện. Gọi mãi thành ra quen đấy !
Chứ không phải vì những thành công bước đầu của dự án “Rác với
sức khỏe” sao ?
Mình nghĩ là không còn nếu có thì đó cũng chỉ là một phần thôi. Dù ý
tưởng là của mình nhưng để hiện thực hóa thì phải là công sức của tất cả
thành viên trong nhóm Nhiệt huyết. Bọn mình đã phải chia nhóm khảo sát
thực tế và nghiên cứu các khả năng khả thi đồng thời xây dựng các bước cho
15
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
dự án một cách nghiêm túc trong dòng rã 3 tháng trời mới có được kết quả
như ngày hôm nay đó ! Để thực hiện thành công dự án này thì bọn mình chỉ là
một thôi !
Vậy động lực nào đã khiến bạn quyết tâm thực hiện dự án này đến
vậy ?
Một hôm mò mẫm trên mạng tìm tài liệu môn học, mình tình cờ được
xem một phóng sự ảnh về bãi rác Nam Sơn. Những khuôn mặt, những thân
hình và đặc biệt là đôi mắt của một cậu bé trong ấy khiến mình trăn trở. Mấy
hôm sau, khi vừa ngủ dậy, một ý tưởng bỗng lóe lên trong đầu mình.
Tất cả chỉ có vậy thôi sao ?
Thì trước khi hình thành ý tưởng mình cũng đã mò xuống đấy một lần.
Mình đã rủ thêm mấy người bạn (sau này để trở thành cốt cán của nhóm Nhiệt
huyết) đi xuống bãi rác Nam Sơn, gọi là tìm hiểu thực tế môi trường sinh thái.
Bọn mình học Môi trường mà. Khi xuống đó rồi, mình thật sự sock. Nhìn
cách họ ăn ở, sinh hoạt; những ngôi nhà xiêu vẹo, xám xịt chứa đầy rác; nhìn
bọn trẻ con chơi đùa vui vẻ quanh những đống ni-lông; rồi nước kênh mương
quanh chỗ họ ở đen ngòm, hôi thối. Kinh khủng hơn những gì mình tưởng
tượng cả vạn lần. Và mình muốn làm một điều gì đó.
Vậy cụ thể thì dự án “Rác vì sức khỏe” sẽ làm được gì cho họ ?
Dự án sẽ cố gắng trang bị cho họ những đồ bảo hộ lao động cần thiết
như: khẩu trang đặc biệt, găng tay, ủng cao su… Đồng thời bọn mình sẽ tổ
chức tuyên truyền, vận động để những người lao động ở đây có được một ý
thức bảo vệ sức khỏe của bản thân cũng như những người thân.
16
Phỏng vấn trên Báo mạng điện tử
Tại sao không phải là một dự án cải tạo môi trường hay nâng cao
chất lượng sống của họ mà lại chỉ là trang bị kiến thức và đồ bảo hộ cho
họ ?
Vì tất cả đều không thực tế. Ban đầu mình cũng ao ước như thế. Nhưng
càng đi sâu tìm hiểu mình mới cay đắng nhận ra điều đó là không thể. Sẽ rất
tốn kém thời gian và đặc biệt là tiền của. Họ sẽ chết, họ sẽ héo mòn chỉ trong
nay mai nếu không có một giải pháp nào đó tức thời. Dù chỉ là giúp họ sống
đỡ vất vả, đỡ bệnh tật hơn một chút ít mà thực hiện được ngay còn tốt hơn
những dự án tiền triệu, tiền tỷ nằm trên giấy.
Vậy dự án của bạn thực hiện đến đâu rồi ?
Hiện tại, bọn mình đang thí điểm tại thôn Lương Đình. Đây là thôn có số
lượng người lao động nhặt rác đông nhất cũng và cũng là thôn có nền kinh tế
kém phát triển nhất xã Bắc Sơn. Dự án đang được thực hiện hết sức suôn sẻ
với sự giúp đỡ rất nhiệt tình của UBND xã, đặc biệt là bác Phó chủ tịch Lê Sỹ
Minh. Về phía thôn, hiện tại bọn mình đang phối hợp với anh Cao Xuân Kiên
bí thư đoàn xã phụ trách Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ và bác trưởng thôn
Nguyễn Văn Ngà để lên danh sách tuyên truyền, vận động mọi người và tiến
tới trang bị đồ bảo hộ cho họ. Nếu mô hình thành công, bọn mình sẽ cố gắng
nhân rộng ra toàn xã trong thời gian nhanh nhất. Hy vọng những nỗ lực của
mọi người sẽ tạo được một cuộc cách mạng cho nơi đây.
Liệu có khi nào ngọn lửa kia nhạt đi chăng ?
Rất có thể ! Tuy nhiên mình không hề lo sợ điều đó xảy ra. Khi mọi thứ
đã đi vào ổn định và đã xây dựng được một mô hình chuẩn thì công việc tiếp
theo chỉ còn là cố gắng duy trì cho nó hoạt động thôi. Khi ấy, nếu có chuyện
gì xảy ra, mình chắc chắn sẽ không phải lo. Hơn nữa trong nhóm Nhiệt huyết
còn rất nhiều người… Tất cả đã được tính toán. Việc trước mắt là phải thực
17
18
--- Bài cũ hơn ---
Nghiên Cứu Thị Trường Là Gì? Khái Niệm Và Phương Pháp Thực Hiện Phỏng Vấn Nhân Viên Bán Hàng 10 Câu Trả Lời “ăn Điểm” Khi Đi Phỏng Vấn Luận Văn: Phương Pháp Điều Tra Trong Kiểm Toán Báo Cáo Tài Chính 5 Phương Pháp Phỏng Vấn Hiệu Quả Nhất Được Áp Dụng Tại Các Tập Đoàn Toàn Cầu